بررسی چگونگی ورور صنایع سنگین به ایران در دوره پهلوی(57-1304).

ایجاد انقلاب صنعتی در اروپا سبب رشد صنایع کشورهای اروپایی گردید،و نظام کهنه ارباب رعیتی جای خود را به نظام سرمایه داری داد. با افزایش تماس ها و مبادلات ایران با غرب در قرن نوزدهم /سیزدهم زمینه رقابت میان کالاهای سنتی ایرانی و کالاهای صنعتی غرب فراهم آمد. و چون کالاهای سنتی ایرانی از حمایت دولتی و نیز پویایی لازم برخوردار نبودند رو به زوال رفتند. اما آشنایی ایرانیان با اروپا و صنایع جدید اروپایی سبب شد که آنان اقدام به تاسیس کارخانجات صنعتی نوین نمایند. به این ترتیب اولین دوره نوسازی صنعتی ایران در دوره قاجار آغاز شد. در دوره قاجار با توجه به عدم ایجاد زیر ساخت های لازم،کار شکنی های روس و انگلیس،سیستم استبدادی حکومت و دیگر شرایط خاص مملکت ،صنایع جدید چندانی شکل نگرفتند و یا در واقع ایجاد شده سپس دچار ورشکستگی می شدند. با روی کار آمدن رضاشاه ظرف مدت نزدیک به چهارده سال چندین کارخانه ،مربوط به صنایع مصرفی در ایران بوجود آمد ،این روند با و قفه هایی در دوران پس از جنگ جهانی نیز تا دهه چهل ادامه یافت .صنایعی که در این فاصله در ایران ایجاد می شدند، اغلب از همان دست صنایعی بودند که در دوره قاجار غالبا با ورشکستگی مواجه شده بودند .این صنایع از لحاظ ماشین آلات ،نیروهای متخصص و نیز مواد پایه به خارج وابسته بودند. به همین خاطر دارای انعطاف پذیری و توان رقابت با کارخانه های مشابه خارجی نبودند،یعنی در حقیقت هر گونه ابداع و نوآوری که در صنایع اروپا صورت می گرفت تا زمان انتقال به ایران کهنه شده بود. چنین شرایطی باعث شد که مسئولان وقت به فکر ایجاد صنایع سنگین بیافتند، تا با استفاده از آنها در صنایع کشور تحولی ایجاد نمایند. ایجاد صنایع سنگین در ایران چندان با استراتژی غرب همسو نبود ،به همین خاطر و نیز تعلل مسئولان وقت مملکتی ایجاد این صنایع در کشور تا اوایل دهه پنجاه به تعویق افتاد. نهایتا دو کارخانه ماشین سازی،یک واحد ذوب آهن،یک کارخانه آلومینیوم و چند واحد پتروشیمی در کشور احداث شد. در این پایان نامه محورهای بالا در فصول مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . در این راستا تلاش بر محوریت مطالعات آرشیوی واسناد در این بازسازی بوده است.